معناشناسی جهل در قرآن کریم با رویکرد ساختاری

پایان نامه
چکیده

چکیده جهل یکی از واژگانی است که به طور معمول در گفتار و نوشتار مورد استفاده قرار می گیرد. این واژه در بیشتر موارد به عدم آگاهی و شناخت معنی می شود و بر همین اساس مفهوم جهل بیشتر در تقابل با مفهوم علم مطرح می شود و معنا پیدا می کند. در لغت و در تفسیر معنای جهل به معنای اصلی نقض علم و ضد بودن با علم اشاره شده است. در مواردی هم جهل در مقابل عقل و یا در مقابل حلم معنا شده است بنابراین بسته به کاربرد های متعدد از ماده ( جهل ) در قرآن کریم و همچنین در بسیاری از موارد در یک آیه آراء و تفاسیر مختلفی وجود دارد که نشان می دهد در تفسیر معنای جهل پایبندی به یک اصل و ریشه واحد وجود ندارد. به لحاظ ریشه شناسی، جهل در زبان سریانی با الفاظ « جهیلا / جهیلوتا » به معانی « amorous » و « wanton » آمده است. این دو واژه دارای معنای اصلی ابراز میل و عشق جنسی و بی بند و باری جنسی است. آنچه به عنوان معنای جهل در قرآن کریم در جمع بندی مباحث رساله در بخش معنا شناسی ساختاری می توان به آن دست یافت معنایی ایجابی می باشد و عبارت از معنای اصلی بازی کردن و به بازی گرفتن به همراه جدال، خصومت و غفلت است که مانع رشد انسان و در نتیجه منشأ اعمال و صفات ناپسندی می شود که از انسان جاهل بروز می کند. عمده مباحث رساله متمرکز در فصل سوم برای دست یابی به مولفه های معنایی جهل در قرآن کریم بر اساس رویکرد ساختاری در علم زبان شناسی و معنا شناسی است که کارکرد این علم ارائه روشی مناسب و کارآمد برای تعیین معنای یک واژه در شبکه معنایی واژگان مربوط به آن است.

منابع مشابه

معناشناسی واژه‌ جهل در قرآن کریم

در این نوشتار ضمن ریشه‌شناسی واژه "جهل"، مشتقّات آن در قرآن بررسی شده و سیر تطوّر، وجوه معنایی و چگونگی استعمال آن‌ها در مقابل حلم، عقل، اسلام و نیز حوزه معنایی آن‌ها و ارتباط‌شان با واژگان مترادف، متقابل و مجاور با معنای اصلی، بر محور جانشینی یا هم‌نشینی، تبیین و تشریح گردیده است. بدین‌منظور، مطالب در دو قسمت «معناشناسی تاریخی» و «معناشناسی توصیفی»، با استفاده از روش «توصیفی- تحلیلی» بیان شده اس...

متن کامل

معناشناسی واژه‌ جهل در قرآن کریم

در این نوشتار ضمن ریشه‌شناسی واژه "جهل"، مشتقّات آن در قرآن بررسی شده و سیر تطوّر، وجوه معنایی و چگونگی استعمال آن‌ها در مقابل حلم، عقل، اسلام و نیز حوزه معنایی آن‌ها و ارتباط‌شان با واژگان مترادف، متقابل و مجاور با معنای اصلی، بر محور جانشینی یا هم‌نشینی، تبیین و تشریح گردیده است. بدین‌منظور، مطالب در دو قسمت «معناشناسی تاریخی» و «معناشناسی توصیفی»، با استفاده از روش «توصیفی- تحلیلی» بیان شده اس...

متن کامل

معناشناسی قدم صدق در قرآن کریم با رویکرد سلامت معنوی

هدف: هدف از تحقیق پیش رو، بررسی قدم صدق، به عنوان مهم ترین درخواست‏هایی است که آدمی می‏بایست در هر حال، از خدا بخواهد.قدم صدق، علاوه بر ایجاد جرأت و جسارت برای شکستن حصارهای تنگ مادّی، می‏آموزد که از خداوند بخواهیم که در راه فضیلت‏ها و خوبی‏ها، پایدار بمانیم و هر روز و در هر لحظه، به سویی متمایل نشویم و هوس‏های مختلف، ما را دستخوش نیازهای مختلف نکنند. روش: پژوهش حاضر بر موضوع معناشناسی قدم صدق ...

متن کامل

معناشناسی «خلیفه» در قرآن کریم

مفسران به دلیل اختلاف‌نظر در مقام خلیفه در ذیل آیه «انی جاعل فی الأرض خلیفه» (بقره/30) دیدگاه‌های متفاوتی را مطرح کرده‌اند. پندارهای تفسیری آنان در مواردی چون حقیقت مصداق خلیفه و مستخلف عنه، گوناگون است. این نوشتار تلاش کرده است، به استناد بافت کلامی آیات و قواعد ادبیات عرب و قراینی نظیر برهان عقلی، روایات صحیحه، ادعیه و تاریخ صدر اسلام، مدلول واژه خلیفه را روشن و نشان دهد که با اثبات تقیید و ت...

متن کامل

معناشناسی «تبشیر» در قرآن کریم

پژوهش درباره واژه‌های قرآن از آن جهت اهمیت دارد که قرآن، منبع معارف و دستورهای زندگی انسان و در حقیقت کتاب انسان است. یکی از راه‌های دستیابی به فهم بهتر قرآن برای رسیدن به سعادت و کمال، معناشناسی واژه‌های قرآنی است. این پژوهش با عنوان «معناشناسی تبشیر در قرآن کریم» با شیوه کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی در صدد است که حوزه‌های معنایی واژه تبشیر را با توجه به مجاورت کلمات و تقاب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023